SOWA OPAC : Gminna Biblioteka Publiczna w Moszczenicy

Książka

W koszyku

oceń

Dziennik Reni Spiegel / Renia Spiegel ; [przekład posłowia, uwag i komentarzy: Magdalena Iwińska]. - Warszawa : Prószyński i S-ka - Prószyński Media, 2020. - 390 stron : mapy ; 22 cm.

Autor

Spiegel Renia (1924-1942) Bellak Elizabeth (1930- ) Iwińska Magda

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska Literatura żydowska

Temat

Spiegel, Renia (1924-1942) Getta żydowskie Holokaust Okupacja niemiecka Polski (1939-1945) Rodzeństwo Tęsknota Zakochanie Życie codzienne Żydzi Przemyśl (woj. podkarpackie) Polska

Gatunek

Dzienniki Pamiętniki i wspomnienia

Dziedzina i ujęcie

Historia

Poruszający dokument z czasów II wojny światowej odnalazł się w jednej z nowojorskich skrytek bankowych po 70 latach zapomnienia. Mowa o dzienniku młodziutkiej Reni Spiegel, polskiej Żydówki, która notowała swoje przemyślenia w bardzo trudnych czasach. "Dziennik Reni Spiegel. Życie młodej dziewczyny" pozwala poznać rzeczywistość okresu okupacji, jednak codzienne trudności przeplatają się w nim z wieloma błahymi, a nawet zabawnymi sytuacjami. W końcu nawet w getcie życie musiało toczyć się dalej - nadzieja na lepsze czasy dawała szansę na przeżycie. Renia Spiegel zaczęła pisać swój dziennik w wieku piętnastu lat. Mieszkała wówczas z młodszą siostrą u dziadków w Przemyślu, skąd została przeniesiona do utworzonego przez Niemców getta. Renia opisuje wojenną rzeczywistość - ucieczkę przed nalotami, proces tworzenia getta czy nagłe zniknięcia rodzin żydowskich. Mimo trudnej rzeczywistości, w jej zapiskach widać także "normalność", której chce doświadczać nastolatka - pierwszą miłość i pocałunek ukochanego Zygmunta, zachwyt otaczającą przyrodą, aktualne ceny produktów żywnościowych. Wesołe, błahe historie mieszają się jednak ze śmiertelnym zagrożeniem - Renia w dzienniku zapisuje swoje wiersze, zawierające opisy wojennej codzienności. Czytelnik może poznać trudną rzeczywistość młodej Żydówki - sposoby zdobywania żywności, a także strach przed nocnymi aresztowaniami czy wywózką. Renia Spiegel stworzyła cenne źródło historyczne, które po wielu latach jest świadectwem wojny i okrucieństwa, którego doświadczyła ludność żydowska. Dziewczyna została zastrzelona w 1942 roku przez niemieckiego żołnierza. Ostatnie wpisy w dzienniku są dokonane ręką Zygmunta Schwarzera, który przeżył wojnę i ukrył dziennik ukochanej. Zapiski Reni należą do najbardziej poruszających dokumentów z czasów II wojny światowej.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wypożyczalnia Moszczenica

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. W 94(438).082 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga ogólna

Niniejsze wydanie uzupełnione jest posłowiem i komentarzami Elżbiety (Ariany) Bellak - siostry Reni Spiegel.

Na okładce podtytuł: życie młodej dziewczyny w cieniu Holocaustu.

Recenzje:

Większość z nas doskonale kojarzy postać Anny Frank, żydowskiej dziewczynki, która zostawiła po sobie piękny pamiętnik, będący zapisem jej smutków oraz radości. Anna stała się pewnego rodzaju ikoną, wzorem. I mimo mojego gorącego uczucia do tej postaci, muszę przyznać, że często zapominamy, iż istniały też inne dziewczęta, tworzące memuary dla przyszłych pokoleń. Lata temu poznałam Rutkę Laskier, również podbiła me serce. (...) Ciągle widzę urocze czarno-białe zdjęcie przedstawiające śliczną osóbkę rzucającą do fotografa lekki uśmiech. Uśmiech zgasł w krematorium KL Auschwitz-Birkenau. Przed kilkoma miesiącami dowiedziałam się o niejakiej Reni Spiegel — to nazwisko widnieje na okładce intrygującej książki, na premierę wyczekiwałam z niecierpliwością, świetnie zdając sobie sprawę z faktu, że lektura pozostawi mnie oniemiałą. Ale także wdzięczną za możliwość „obcowania” z Renią. Szczerą, radosną, empatyczną, rodzinną. Odważną w obliczu ogromu wojny.
Muszę podkreślić, iż mamy do czynienia ze wznowieniem, oryginalny polski przekład ukazał się przed cztery laty. I cieszy, że po raz kolejny postanowiono wydać zapiski Reni, dzięki czemu pamięć o niej nie ginie, a wręcz przeciwnie. Coraz więcej ludzi może poznawać jej historię, słodko-gorzką. Każdy fragment, w którym opowiada o miłostkach, „dziewczyńskich” rzeczach, sprawiał, iż roniłam łzę. Bo myślałam o tym, co ona by osiągnęła, przeżyła, ile cudownych momentów brutalnie zabrano, samej Reni, oraz milionom innych osób. Nie mogła wyjść za mąż, ani za ukochanego Zygmunta, ani właściwie żadnego mężczyznę. Nic już nie mogła.
Panna Spiegel była nastolatką, więc wiele jej rozważań skoncentrowało się na szeroko pojętej codzienności: zauroczeniach, tęsknocie, przyjaźniach, kłótniach z przyjaciółkami. Tak, niektórzy może poczują się znudzeni, ale, moim zdaniem, dzięki odkrywaniu kawałków „drobnostek” lepiej skupiamy się na naszej bohaterce. Ujrzeć jej przemianę, coraz częstsze zastanawianie nad niepewną przyszłością, łapanie jakichkolwiek przejawów nadziei. Pokazywała pozory normalności w tej ciągle zmieniającej się traumatycznej sytuacji. A to przejaw ogromnej siły, gdy próbuje się walczyć, mimo świadomości, że wszystko pędzi ku nicości, ku rozpadowi.
Co wyróżnia Renię? Zdolność do introspekcji. Pięknie malowała słowem, przedstawiając otoczenie tak, iż czytelnik ma wrażenie przebywania razem z nią. Posiadała niesamowitą umiejętność analizy swojej psychiki, również cudzych zachowań, Wydaje mi się, że pamiętnik pełnił funkcję terapeutyczną. Ważnym elementem jest posłowie „małej Arianki”, czyli Elżbiety Bellak. Siostra uzupełniła niezrozumiałe luki, zaspokajając ciekawość, poprzez opowiedzenie o dalszych losach, podróży do Ameryki, o procesie publikacji tej książki. Świetna kobieta, obejrzałam wywiad, którego udzieliła, i naprawdę panią Elżbietę polubiłam. Cóż za inteligentna, elegancka osoba! Tym mocniej boli mnie rozdzielenie Reni i Ariany, odebranie im dziesiątek wspólnych lat. Okrutne, symboliczne — tak wiele rodzin zostało rozbitych przez fanatyzm… Oto lektura idealna dla uczniów, wbrew nudnym podręcznikom. Byłabym zachwycona, gdyby trafiła do szkół, nauczycieli, bo myślę, że większość nastolatków z przyjemnością poczytałoby o dziejach swojej rówieśniczki. A na ten moment, polecam chyba każdemu. Bez względu na wiek, płeć, bo Renia przekazywała w swoich notatkach prawdy uniwersalne: kochaj rodzinę, dbaj o siebie, nie trać wiary w człowieka, chociaż potrafi skrzywdzić. Jestem zaszczycona, iż mogłam zetknąć się z Renulką. I bardzo chciałabym ją spotkać, gdzieś, gdzie nic już jej nie zagraża…